Muốn an toàn, đừng coi thường những hướng dẫn trên máy bay
Các quy tắc về an toàn được tiếp viên hướng dẫn trên máy bay như: cài dây an toàn trong suốt hành trình bay, kéo màn cửa sổ và dựng thẳng ghế khi máy bay cất/hạ cánh... có thể là những điều quá quen thuộc với những ai đã từng đi máy bay. Thế nhưng hầu hết các hành khách đều chủ quan, coi thường không làm theo đúng. Trong khi chúng được tạo ra đều là vì sự đảm bảo an toàn cho bạn khi bay. Vậy hãy cùng ABAY.vn tìm hiểu xem quy tắc về an toàn bay quan trọng như thế nào nhé!

Bất kỳ hành khách nào cũng đều mong muốn có một chuyến bay an toàn và suôn sẻ
1. Một số quy định an toàn khi đi máy bay
Khi đi máy bay, có một số quy định để đảm bảo an toàn cho hành khách cũng như chuyến bay bao gồm:
- Hành lý xách tay phải được để vào đúng nơi quy định trên máy bay. Nếu như ngăn hành lý không đủ để xếp tất cả hành lý của hành khách thì cần xếp vào gầm ghế ngồi trước mặt. Trong trường hợp thoát hiểm, tất cả hành lý xách tay phải được bỏ lại trên máy bay.
- Chú ý các thông tin hướng dẫn an toàn của tổ bay để nắm được cách sử dụng các thiết bị một cách an toàn, các vật dụng hỗ trợ thoát hiểm cũng như những quy định để đảm bảo an toàn cho chuyến bay.
- Thắt dây an toàn đúng cách và trong suốt thời gian chuyến bay. Nếu hành khách đi cùng trẻ em thì cần trợ giúp trẻ em thắt dây an toàn. Nếu hành khách đi cùng trẻ sơ sinh, các tiếp viên sẽ phát dây an toàn cho trẻ và hướng dẫn cách sử dụng.
- Hành khách không tự ý mở cửa thoát hiểm khi chưa có yêu cầu của tổ bay. Ngoài ra, những hành khách ngồi tại các vị trí cạnh lối thoát hiểm cũng có những quy định cụ thể. Vì thế khi các tiếp viên yêu cầu bạn thay đổi chỗ ngồi, bạn cần tuân thủ theo sự hướng dẫn của họ.
- Trước khi máy bay cất cánh, hãy đọc kỹ bảng hướng dẫn an toàn bao gồm: chỉ dẫn tới nơi có lối thoát hiểm, phương thức mở cửa thoát hiểm, cách sử dụng các thiết bị an toàn trên tàu bay…
- Hành khách cần tuân thủ các quy định về sử dụng thiết bị điện tử trên tàu bay.
- Hành khách không được hút thuốc lá trên chuyến bay. Ngoài ra, không sử dụng đồ uống có gas, cồn trước và trong chuyến bay có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi hoặc không kiểm soát, có các hành vi gây rối trên chuyến bay.

Những cuốn sách hướng dẫn an toàn bay sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin
2. Mức nộp phạt thế nào nếu hành khách vi phạm quy định an toàn khi đi máy bay?
- Nếu bạn mang chất lỏng lên máy bay không phù hợp với quy định của hãng hàng không: Tùy mức độ sẽ bị phạt xử lý hành chính từ 100.000 đến 500.000 đồng. Đây được xem là mức phạt xử lý hành chính nhẹ nhất.
- Hành khách tự ý tháo dây an toàn, đồng nghĩa không tuân theo hướng dẫn về bảo đảm trật tự, an ninh, an toàn hàng không; khách tự ý xé áo phao: Phạt tiền từ 1-3 triệu đồng.
- Các vi phạm như hút thuốc trên máy bay, sử dụng điện thoại và các thiết bị điện tử, thu phát sóng nói chung trên máy bay. Ngoài ra là những hành động làm hư hỏng trang thiết bị trên máy bay hoặc tung tin có bom gây ảnh hưởng đến chuyến bay: Phạt tiền từ 3-5 triệu đồng.
- Hành khách sử dụng giấy tờ tùy thân giả mạo và thẻ lên máy bay của người khác để vào khu vực cách ly hoặc lên máy bay. Bên cạnh đó là hành động gây mất an ninh trật tự trên máy bay, gây gổ, hành hung nhân viên hàng không, lấy cắp áo phao trên máy bay: Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng.
- Hành khách tự ý mở cửa thoát hiểm khi không được phép: Phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.
Trên đây là một số mức phạt hành chính nếu hành khách vi phạm khi đi máy bay. Tùy theo mức độ thực tế mà hãng hàng không sẽ có quyết định cụ thể. Bạn nên lưu ý, trong trường hợp kiên quyết không nộp phạt thì hình thức phạt cao nhất dành cho hành khách sẽ được thực hiện là cấm bay. Chính vì thế mỗi khi đi máy bay, bên cạnh việc quan tâm đến giá vé máy bay, bạn cũng nên tìm hiểu, tham khảo và nắm rõ những quy định hàng không cơ bản như: quy định về mang chất lỏng lên máy bay; quy định về việc mang theo đồ ăn, các thiết bị điện tử lên máy bay; tuyệt đối tuân thủ các quy định như không hút thuốc trên máy bay, không tự ý mở cửa thoát hiểm khi không được phép; sử dụng giấy tờ tùy thân còn hiệu lực…
Khi đi máy bay, bạn cũng nên chú ý theo dõi những thông tin hướng dẫn của tiếp viên và nghiêm chỉnh chấp hành. Điều này là để đảm bảo an toàn cho chuyến bay, đồng thời cũng là an toàn cho chính bạn và các hành khách khác trên chuyến bay.

Bạn sẽ phải nộp phạt nếu vi phạm các quy định an toàn bay
3. Tại sao phải tắt đèn, kéo màn cửa sổ khi máy bay cất cánh/ hạ cánh?
Tắt đèn khi máy bay cất cánh/ hạ cánh giúp hành khách làm quen với bóng tối, đồng thời giúp mắt dễ dàng điều tiết trong khoang máy bay
Khi máy bay chuẩn bị cất cánh/ hạ cánh, toàn bộ đèn trong các khoang máy bay sẽ được giảm dần xuống mức thấp nhất, chuyển từ mờ tới tối hẳn. Việc giảm ánh sáng từ từ này sẽ giúp hành khách thích ứng tốt hơn với bóng tối. Đồng thời, khi tắt đèn như vậy, hành khách sẽ dễ dàng quan sát các vật thể trong bóng tối, đồng thời giúp việc sơ tán khi gặp sự cố được nhanh chóng hơn. Nếu trên máy bay không tắt đèn, hành khách không được làm quen với bóng tối, khi xảy ra sự cố, các đèn trên máy bay đột ngột tắt hết thì hành khách sẽ bị lúng túng, thậm chí rơi vào trường hợp mù tạm thời do mắt không kịp điều tiết.
Việc tắt đèn sẽ giúp các tiếp viên quan sát dễ dàng hơn: Khi tắt đèn trong khoang máy bay, các tiếp viên sẽ dễ dàng kiểm soát được tình hình bên ngoài máy bay. Trong trường hợp có trục trặc, các tiếp viên sẽ sớm phát hiện và cùng tổ bay đưa ra các phương án thoát hiểm khẩn cấp.
Tắt đèn trên máy bay cũng sẽ giúp hành khách dễ dàng thoát hiểm: Khi hành khách đã quen với bóng tối, nếu xảy ra trường hợp xấu, có sự cố trên máy bay, họ sẽ dễ dàng nhìn thấy các đèn hướng dẫn thoát hiểm cũng như các dấu hiệu chỉ dẫn của tiếp viên để thoát ra ngoài nhanh chóng hơn.
Ngoài ra, việc kéo màn cửa sổ khi máy bay cất cánh/ hạ cánh là để bạn được an toàn trong trường hợp khẩn cấp
- Khi kéo màn cửa sổ lên, các tiếp viên và ngay cả hành khách sẽ dễ dàng quan sát cũng như phát hiện ra các sự cố bất thường trên cánh máy bay, động cơ hay các vật thể lạ để thông báo kịp thời cho tổ bay.
- Trong các trường hợp khẩn cấp, thời gian chỉ được tính bằng giây. Khi cửa sổ được kéo lên, phi hành đoàn sẽ dễ dàng quan sát bên ngoài và quyết định nhanh chóng được việc sơ tán, thoát hiểm như thế nào.
- Trong các chuyến bay ban ngày, việc mở cửa sổ cùng với ánh đèn sáng tối đa trong cabin sẽ giúp mắt hành khách quen với ánh sáng. Nếu có các sự cố xảy ra, hành khách sẽ không bị “sốc” khi ánh sáng bị thay đổi đột ngột.
- Trong khi đó, đối với các chuyến bay ban đêm, màn cửa sổ được kéo lên giúp cho các nhân viên cứu hộ mặt đất có thể dễ dàng quan sát và phát hiện kịp thời những vấn đề xảy ra bên trong máy bay.

Kéo màn cửa sổ khi máy bay cất cánh/ hạ cánh là một trong những quy định để đảm bảo an toàn chuyến bay
4. Cần dựng thẳng ghế, gấp gọn bàn ăn khi máy bay cất/hạ cánh vì chính sự an toàn của bản thân bạn
Có hai lý do chính rất đơn giản khi bạn được yêu cầu dựng thẳng lưng ghế lúc máy bay cất/hạ cánh:
- Thứ nhất, nếu bạn dựng thẳng ghế, vị trí ghế được khóa lại và ngược lại, khi bạn ngả lưng ghế ra phía sau, vị trí ghế không được khóa. Trong trường hợp khẩn cấp, nếu ghế của bạn không được khóa cố định sẽ chịu nhiều lực tác động hơn và lưng ghế bật về phía trước sẽ gây nguy hiểm cho chính bạn cũng như người ngồi phía sau.
- Thứ 2, người ngồi đằng sau chiếc ghế không được dựng thẳng lưng sẽ không thể có được tư thế trụ vững nhất trong trường hợp va chạm.
Về chiếc bàn ăn, có 2 lý do đơn giản buộc bạn phải gập gọn nó lại khi máy bay cất/hạ cánh:
- Thứ nhất, bàn ăn được gập gọn sẽ tạo khoảng trống, giúp bạn cũng như người ngồi cạnh sơ tán nhanh hơn trong trường hợp khẩn cấp
- Thứ 2, khi va chạm xảy ra, nếu bạn không thắt chặt dây an toàn, cơ thể bạn có thể trượt về phía trước, đập vào bàn ăn và các cơ quan nội tạng có thể bị tổn thương.
Bạn thấy đó, tất cả các quy tắc đều không thừa, nó sẽ phát huy tác dụng tối đa để bảo vệ bạn khi máy bay gặp sự cố. Đừng nghĩ chúng được tạo ra là chỉ để làm màu thôi nhé!
5. Xử lý thế nào khi máy bay gặp nạn?
5.1. Chú ý lắng nghe và quan sát hướng dẫn của các tiếp viên
Thông thường khi bạn lên máy bay và ổn định chỗ ngồi xong, các tiếp viên sẽ hướng dẫn chung cho tất cả các hành khách về cách thắt dây an toàn, cách sử dụng mặt nạ dưỡng khí, áo phao, các kỹ năng thoát hiểm cơ bản… Đây là những hướng dẫn vô cùng quan trọng mà bạn nên quan sát và ghi nhớ.
5.2. Đọc kỹ sách hướng dẫn kỹ năng thoát hiểm trên máy bay
Nếu như khi các tiếp viên hướng dẫn kỹ năng thoát hiểm mà bạn chưa kịp nhớ thì hãy sử dụng ngay cuốn sách về kỹ năng thoát hiểm thường được đặt trong ngăn đựng của ghế ngồi phía trước. Đừng bao giờ nghĩ điều này là thừa. Những cuốn sách này sẽ giúp bạn nắm được tất cả các thông tin cần thiết về an toàn bay một cách ngắn gọn và dễ hiểu nhất.
5.3. Luôn ghi nhớ nguyên tắc “Cộng ba trừ tám”
Đây là một trong những ngôn ngữ của ngành hàng không, có nghĩa là 3 phút sau khi cất cánh và 8 phút trước khi hạ cánh. Theo thống kê, có tới 80% các vụ tai nạn máy bay xảy ra vào đúng hai khoảng thời gian này. Vì thế đây được cho là những thời điểm vô cùng quan trọng trong suốt chuyến bay. Bạn luôn nên ghi nhớ và tuân thủ mọi hướng dẫn của các tiếp viên trong khoảng thời gian hạ cánh và cất cánh này như thắt dây an toàn, tắt điện thoại, kéo màn cửa sổ máy bay lên, không nên ngủ hoặc đi lại trong máy bay vào những thời điểm không được khuyến cáo…
5.4. Luôn ghi nhớ nguyên tắc “Năm hàng”
Theo một số nghiên cứu, hàng ghế sát vị trí thoát hiểm cũng như 5 hàng ghế gần cửa thoát hiểm nhất là những vị trí giúp hành khách có cơ hội sống sót cao khi máy bay gặp nạn. Nếu không may mắn ngồi ở những vị trí này, khi lên máy bay, bạn hãy để ý và nhớ các vị trí cửa thoát hiểm để có thể tìm lối thoát nhanh nhất. Ngoài ra, bạn cũng nên lựa chọn chỗ ngồi sát lối đi và tránh hàng ghế đầu. Ngồi sát lối đi sẽ giúp bạn chạy thoát thân nhanh hơn. Trong khi đó, hàng ghế đầu mặc dù thoải mái hơn, nhưng sẽ không có gì che chắn cho bạn nếu như xảy ra các va đập mạnh khi có sự cố trên máy bay.
5.5. Hãy tự lên kế hoạch sẵn cho mình
Khi máy bay bất ngờ gặp sự cố, chắc chắn bất kỳ hành khách nào cũng mất bình tĩnh. Chính vì thế, khi quyết định đi máy bay, bạn hãy tự lên kế hoạch cho bản thân cũng như người thân đi cùng nếu không may chuyến bay gặp nạn. Việc này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian để thoát thân một cách nhanh chóng.
5.6. Giữ bình tĩnh và tuân thủ mọi hướng dẫn của phi hành đoàn
Ngay khi phát hiện sự cố, phi hành đoàn sẽ đưa ra các phương án thoát hiểm khẩn cấp. Lúc này, bạn nên giữ bình tĩnh và làm theo mọi hướng dẫn của phi hành đoàn. Mọi hành động vội vàng, mất bình tĩnh đều không thể giúp bạn xử lý vấn đề. Hãy cố gắng làm tốt nhất những gì có thể để thoát hiểm một cách nhanh nhất.
5.7. Cố gắng di chuyển nhanh nhẹn
Bạn nên nhớ, khi máy bay không may gặp nạn, các hành khách chỉ có 90 giây để có thể thoát ra ngoài. Vì thế, càng di chuyển nhanh nhẹn bao nhiêu thì bạn càng có cơ hội sống sót bấy nhiêu. Những việc làm không cần thiết nên được bỏ qua để dành thời gian thoát hiểm, chẳng hạn như việc đi tìm và lấy hành lý.
5.8. Chuẩn bị thể lực tốt, mặc trang phục gọn gàng và năng động khi đi máy bay
Để có thể giữ tỉnh táo, bình tĩnh và di chuyển nhanh nhẹn khi máy bay gặp nạn, bạn cần chuẩn bị cho mình một thể lực và sức khỏe thật tốt. Bên cạnh đó, hãy lựa chọn trang phục gọn gàng, thoải mái khi đi máy bay. Những trang phục như quần áo bó, quần ngắn, váy… và những phụ kiện như giày cao gót, dép xỏ ngón… không nên sử dụng khi đi máy bay vì chúng sẽ khiến bạn trở nên lúng túng và vướng víu khi máy bay gặp sự cố.

Bạn hãy chú ý và ghi nhớ sự hướng dẫn của các tiếp viên
6. Hãy cân nhắc về việc mua bảo hiểm hàng không khi đi máy bay
Hầu hết các hãng hàng không đều có ký kết với các đơn vị bảo hiểm và tính phí bảo hiểm vào giá trị vé máy bay của hành khách. Tuy nhiên, đây là dịch vụ còn mới mẻ và chưa có nhiều hành khách hiểu rõ, vì thế phần lớn hành khách thường sẽ bỏ qua hoặc không lựa chọn để tiết kiệm giá vé hơn.
Trên thực tế, bảo hiểm hàng không chẳng những phòng ngừa cho những tình huống xấu như tai nạn, máy bay bị khủng bố mà còn giúp bạn có thể tránh hoặc giảm thiểu tối đa các tổn thất về mặt tài chính đối với các rủi ro, phát sinh khác.
Bảo hiểm hàng không có thể bồi thường cho các trường hợp đơn giản như tai nạn máy bay, hành lý bị thất lạc, chuyến bay bị hủy do nguyên nhân từ phía hãng hàng không… Bên cạnh đó rất nhiều hành khách cũng có nhu cầu mua gói bảo hiểm riêng với nhiều lợi ích hơn để được hưởng nhiều quyền lợi hơn.
Đối với các hành khách mua vé máy bay hạng Thương gia thì rất nên tham gia bảo hiểm bởi tính chất của các chuyến bay này có tầm quan trọng cao, đồng thời nếu hành khách có tần suất bay nhiều, giá vé cao thì khi xảy ra mất mát, thiệt hại, bảo hiểm sẽ hỗ trợ được nhiều hơn.
Một số loại bảo hiểm hàng không dành cho hành khách hạng Thương gia mà bạn có thể tham khảo như: Hủy chuyến bay, chậm chuyến bay, tai nạn/ bệnh tật, cấp cứu, hành lý hay vật dụng cá nhân bị thất lạc hoặc bị trễ, nhà vận chuyển phá sản…

Bạn nên cân nhắc việc mua bảo hiểm hàng không khi đi máy bay
Những lưu ý quan trọng khi cân nhắc mua bảo hiểm hàng không:
- Hiện nay, có rất nhiều lời mời chào của các công ty hay đơn vị cung cấp bảo hiểm. Vì thế trước khi chọn mua, bạn cần tham khảo các điều khoản bồi thường của mỗi loại sản phẩm. Đây là loại phí không được hoàn lại nên bạn phải tìm hiểu thật kỹ, tránh “tiền mất tật mang”.
- Bạn cần tìm hiểu kỹ về phạm vi bồi hoàn của nhà cung cấp bởi cũng có một số công ty chỉ đáp ứng được tại một số quốc gia nhất định mà thôi.
- Trên thực tế tại Việt Nam, không có nhiều nhà bảo hiểm tham gia bảo hiểm hàng không. Có thể kể đến một số đơn vị như: Công ty Bảo hiểm hàng không VNI trực thuộc Vietnam Airlines, Công ty Bảo hiểm HSBC, Công ty Bảo hiểm AIG…
- Cách tốt nhất, trước khi quyết định lựa chọn, bạn hãy tham khảo sự tư vấn của nhân viên phòng vé, đại lý của hãng hàng không để có những thông tin chính xác và hiệu quả nhất, giúp bạn lựa chọn được loại hình sản phẩm bảo hiểm phù hợp từ nhà cung cấp uy tín và chất lượng.
Các sự cố hàng không là điều mà không một ai mong muốn. Tuy nhiên, đó cũng là điều bạn sẽ không thể lường trước được khi đi máy bay. Bởi thế, hãy tìm hiểu và nắm rõ các quy định về an toàn bay cũng như cách xử lý tối ưu nhất để luôn luôn ở thế chủ động, sẵn sàng đối mặt với những rủi ro này.
Hy vọng bài viết trên đây của ABAY.vn sẽ phần nào giúp bạn có thêm kiến thức, thông tin và kinh nghiệm để chuẩn bị cho những chuyến bay an toàn và suôn sẻ sắp tới.
T.Năm, 12/07/2018 08:43